Tôi không còn đủ sức để suy nghĩ, tìm kiếm mối liên quan giữa nguyên nhân và kết quả, giữa tai họa và hành động tàn ác. Nhưng tôi phân tích kỹ cả một dây chuyền sự việc và cố cho không bỏ sót một khâu nào cả. Qua ngày hôm sau, tôi đến xem lại hiện trường. Các bức tường, đều sụp đổ, trừ một bức. Bức tường này là của một gian phòng, không dày lắm, đứng vào khoảng giữa ngôi nhà và là chỗ dựa sát vào đầu giường của tôi. Vôi vữa ở đây đã có sức chống lửa rất lớn, một sự kiện tôi cho là vì bức tường mới xây. Một đám đông dày đặc tụ tập gần bức tường chăm chú. Những tiếng "lạ thật", "kỳ thật", và nhiều tiếng khác tương tự như vậy đã kích thích tính tò mò của tôi. Tôi lại gần, và nhìn thấy như chạm nổi trên nền trắng, bộ mặt một con mèo rất lớn. Nét in lên rõ và chính xác lạ lùng. Có cả sợi dây thừng quanh cổ con vật nữa.
Lần đầu tiên tôi nhìn thấy sự hiện hình này, vì tôi chẳng mấy khi nhìn thấy thế, thì sự kinh ngạc và khiếp sợ của tôi đã tới mức tột cùng. Tôi nhớ con mèo bị treo cổ trong khu vườn sát bên nhà. Khi nghe tiếng kêu cháy nhà, thì lập tức khu vườn đông nghịt những người từ đâu kéo đến. Một trong những người này đã cắt dây treo cổ con vật khỏi cây và ném qua cửa sổ phòng tôi. Việc này chắc là chỉ cốt nhằm đánh thức tôi dậy. Những bức tường khác đổ xuống đã đè lên nạn nhân tội ác của tôi; áp vào trong chất vôi vữa vừa mới tô lên. Những chất đó cùng với lửa và chất amonia từ xác con vật mà tôi đã nhìn thấy nó.
Nó đã để lại một ấn tượng rất sâu trong óc tưởng tượng của tôi. Hàng mấy tháng trời tôi không sao thoát ra một cảm giác giác trở lại trong tâm trí tôi, nó như hối hận, nhưng không phải thế. Tôi thương tiếc con vật đã mất, và cố tìm chung quanh, trong những quán rượu xấu xa nhất mà tôi thường lui tới, để kiếm một con vật như thế, hoặc bề ngoài giống như thế để thay vào chỗ của nó.
Một đêm, tôi đang ngồi trong căn nhà lụp xụp, tồi tệ, đang thừ người ra, thì tôi bỗng chú ý đến một vật gì đen đen nằm trên nắp những thùng rượu Gin hay Rin gì đó, là những đồ vật chính ở trong nhà. Tôi nhìn kỹ mấy cái nắp thùng trong vài phút. Điều làm tôi ngạc nhiên, là sao tôi lại không nhận ra ngay cái vật trên nắp thùng này. Tôi bước lại gần và lấy tay sờ vào xem. Đó là một con mèo đen, một con mèo rất to, to bằng con Pluto, và giống hệt như nó, nhưng con mèo này có một chòm lông trắng phủ kín một vùng gần chỗ ngực nó.
Khi tôi đụng vào, lập tức nó đứng dậy, gào to lên, cọ mình vào tay tôi và có vẻ sung sướng thấy tôi chú ý đến. Đây đúng là con vật tôi đang tìm. Tôi liền xin ông chủ nhà cho tôi mua lại; nhưng ông ta không biết tí gì về nó, và trước đây cũng chưa bao giờ nhìn thấy nó. Tôi tiếp tục vuốt ve nó, và khi tôi chuẩn bị ra về, thì con vật tỏ ý muốn đi theo. Tôi cho nó theo, và trên đường đi thỉnh thoảng tôi cúi xuống vuốt ve nó. Khi tôi về đến nhà, nó lập tức làm quen được ngay, và lập tức thành người bạn thân thiết của vợ tôi.
Về phần tôi, chẳng mấy chốc tôi cảm thấy khó chịu đối với nó. Điều đó rõ ràng là trái ngược với điều tôi đã dự tính. Nhưng tôi không rõ thế nào và vì sao lại như vậy, vẻ yêu mến, thích thú của nó đối với tôi càng làm tôi thêm ghê tởm và chán ghét nó. Rồi dần dần những cảm giác chán ghét và ghê tởm này cứ tăng lên mãi thành một thứ căm thù dữ dội. Tôi tránh con vật, một cảm giác xấu hổ nào đó, và khi nhớ lại hành động tàn ác của tôi trước đây, tôi tránh không đụng tới cơ thể của nó. Hàng mấy tuần liền, tôi không đánh đập gì nó, hoặc dùng một thứ bạo lực nào khác đối với nó, nhưng dần dần tôi đã nhìn nó như một con vật ghê tởm. Tôi âm thầm lẩn tránh, không nhìn bộ mặt xấu xa của nó, như lẩn tránh bệnh dịch vậy.
Cái cộng thêm vào lòng căm thù của tôi đối với con vật, là khi phát hiện ra một việc. Vào một buổi sáng sau khi đem nó về nhà, nó giống như con Pluto, cũng bị khoét mất đi một con mắt. Tuy nhiên trường hợp này lại làm cho vợ tôi thân với nó hơn, như tôi đã nói. Cô ta vốn đã sẵn có mối tình nhân đạo này đến cao độ, cũng như trước đây có lần nó đã là một đặc tính của tôi, và đã là nguồn gốc của nhiều trong những thú vui giản dị nhất và trong sáng nhất của tôi.
Tuy vậy, dù bị tôi thù ghét, con mèo như cứ càng đến với tôi hơn. Nó cứ bám sát theo chân tôi đến mức khó có thể tưởng tượng được. Bất cứ lúc nào, tôi ngồi, thì nó nằm tròn dưới ghế hoặc nhảy lên đầu gối tôi, giụi mình vào tôi. Nếu tôi đứng lên định đi thì nó sẽ chui vào giữa hai chân tôi và làm tôi suýt ngã, hoặc dùng móng nhọn và dài cào cấu vào áo tôi, và cứ như thế, trèo lên ngực tôi. Vào những lúc đó, mặc dầu tôi muốn đá cho nó một cú chí tử, nhưng tôi đã tự kiềm chế. Một phần vì nhớ tới tội ác của mình trước kia, nhưng phần chính xác, xin cho tôi thú thật ngay bây giờ, vì quá khiếp sợ con vật. Tôi tự thẹn với mình. Vâng, ngay trong căn lều tội ác này tôi hầu như tự thẹn với mình, vì nỗi sợ hãi và ghê tởm mà con mèo đã gây ra cho tôi cứ được tăng lên mãi do một thứ huyễn tưởng mà ta có thể nhận ra được.
Vợ tôi hơn một lần đã nhắc tôi chú ý đến tính chất của chùm lông trắng, và đó là chỗ khác nhau duy nhất giữa con vật lạ lùng này với con mèo mà tôi đã giết. Nhưng, dần dần, đến gần như không nhận thấy được và trong thời gian quá lâu lý trí của tôi cố tranh đấu để vứt bỏ đi coi như một thứ huyễn hoặc. Về sau, nó cứ rõ dần ra. Và giờ đây nó là biểu hiện của một vật chỉ nói đến tên tôi cũng đã rùng mình rồi. Và khi nhìn thấy nó là tôi lẩn tránh, tôi khiếp sợ, tôi muốn xua đuổi cái con quỷ dữ đó, tôi dám nói như vậy.
Giờ đây, tôi quả thật là quá khốn khổ, hơn tất cả mọi thứ khốn khổ của nhân loại. Một con vật đốn mạt, là bạn của nó tôi đã giết chết một cách thản nhiên, con vật đốn mạt đời tôi phải trả nợ. Vâng tôi là một con người vốn quá nhiều nỗi khổ đau không sao chịu nổi! Chao ôi! Đêm cũng như ngày, không một lúc nào tôi còn được hưởng cái ân huệ của phút nghỉ ngơi, yên ổn nữa. Trong thời gian với con trước, nó không để cho tôi được phút nào riêng tư một mình, còn đối với con sau, tôi từng giờ sa vào những giấc mơ khủng khiếp, sợ gặp phải hơi thở của con vật đó phả lên mặt tôi, và sức nặng ghê gớm của nó, nhập vào trong cơn ác mộng mà tôi không đủ sức lay chuyển nổi, mãi mãi đè nặng lên tim tôi.